सुमन तामाड. (सज्जन) ककनी गाउँपालिकाका अध्यक्ष हुनुहुन्छ । नेकपा माओवादी केन्द्रबाट ककनी गाउँपालिकाको अध्यक्षमा निर्वाचित हुनु भएका तामाड. आफ्नो कार्यकालको एक वर्ष बिताउँदै गर्दा निकै उत्साहकासाथ काम गरिरहनु भएको छ । ककनी गाउँपालिका राजधानीसँग जोडिएको र पर्यटकीय हिसाबले पनि अति नै महत्वपूर्ण मानिएको गाउँपालिका भएकाले यसको विकासका लागि पर्यटन र सडक क्षेत्रको भुमिका महत्वपूर्ण रहेको छ । गाउँपालिकाको विकासका लागि स्रोत र साधनको अभावकाबीच पनि ककनी गाउँपालिकालाई समृद्ध बनाउने अठोटकासाथ लागिपर्नु भएका तामाड.ले आफ्नो मुख्य लक्ष्य भनेको पूर्वाधारको विकास, शिक्षा, स्वास्थ्य र पर्यटन रहेको बताउनुभयो । युवा र सिजासिला तामाड.को सक्रियताले अबको ४ वर्षमा गाउँपालिकालाई साच्चिकै विकसित बनाउने उहाको अठोट रहेको छ । उहाले समृद्ध ककनी कृषि ,पर्यटन र पुर्वाधार विकासलाई मुख्य आधार बनाएर आफू अगाडि बढिरहेको बताउनुभयो । ककनीको फोहोर प्रभावित बासिन्दाहरुको समस्या समाधानका लागि नेपाल सरकार र काठमाडौं महानगरपालिकाको ध्यानाकर्षण गराएको र प्रधानमन्त्रीको सक्रियातामा बैठक बसेर यसको दिर्घकालिन समाधानका उपाय खोज्न सकारात्मक छलफल भएकाले छिट्टै यसको समाधान हुने विश्वास आफूले लिएको बताउनुभयो । यिनै समयसामायिक विषयमा नुवाकोट पुरकारले गरेको कुराकानीका सम्पादित अंशहरु प्रस्तुत गरिएको छ ।
प्र.नं १ ककनी गाउँपालिका कसरी अगाडि बढिरहेको छ ?
अहिले हामीले आर्थिक वर्ष २०७९।०८० का लागि जे के कार्यक्रम बनाएका थियौं ति कार्यक्रमहरुलाई अन्तिम चरणमा पुर्याउने अवस्थामा रहेका छौं । विशेष गरेर भौतिक पूर्वाधारका विषयमा सडकहरुलाई प्राथमिकतामा राखिएको थियो । ति सडकहरु थोरै भएपनि कालोपत्रेको चरणमा रहेको छ । एउटा सम्पन्न हुँदैछ । यस्तै संघीय सरकारबाट प्राप्त भएका बजेटहरुका कार्यक्रमहरु सञ्चालन भैरहेका छन् ।
२ यहाँले एक वर्षको कार्यकाल पूरा गर्दै गर्दा के के काम गर्नुभयो ?
मुख्य रुपमा हामीले सडकलाई नै प्राथमिकतामा राखेका छौं । दिगो विकासका कार्यक्रमहरुमध्ये सडकलाई जोड दिएका छौं । यस्तै यस गाउँपालिकाभित्रका सामुदायिक विद्यालयमा अध्ययनरत विद्यार्थीहरुमध्येबाट एउटा डक्टर र एउटा इनिजनियरिड.का लागि अध्ययन गर्नका लागिछात्रवृत्तिको व्यवस्था गरेका छौं ।
३ पछिल्लो समय आर्थिक मन्दीका कारण सरकारले स्थानीय तहलाई दिँदै आएको अनुदान कटौती गरेको भनिएको छ, त्यसले कस्तो प्रभाव पारेको छ ?
संघीय सरकारले समानिकरण बजेटलाई कटौती गर्ने गरेको अवस्था थियो । अहिले अन्तिम किस्ताको ५० प्रतिशत घटेर आएको छ । त्यसमा हाम्रो पालिकामा आउने बजेट मध्ये दुई करोड जति घटेर आएको छ । यसले गर्दा अवस्य नै हामीले तय गरेका कार्यक्रमहरु प्रभावित भएका छन् ।
४ पछिल्लो समय गाउँ गाउँमा सिंहदरबार आएको छ र त्यसलाई अधिकार पनि प्रत्यायोजन गरिएको छ, तर त्यसको सहि सदुपयोग गर्न नसकेको गुनासो आएको छ नि ?
होला कतिपय पालिकाहरुले त्यसको सहि सदुपयोग गर्न सकेको अवस्था नभएको होला, तर ककनी गाउँपालिकामा म अधयक्षको रुपमा निर्वाचित भएर आएपछि गाउँमा सिंददरबारको रुपमा सिंह भएर होइन सेवकको रुपमा आएका छौ र जनतालाई सेवा दिने कुरा एकिकृत रुपमा समेत सञ्चालन गरेका छौ । जस्तो घुम्ती शिविरिको रुपमा सेवा दिएका छौं । हामीले सिंहदरबारसँगै जनतालाई सेवापनि सँगै आएको अनुभूति दिलाएका छौ ।
५ जनताका आकाँक्षाहरु असिमित छन्, त्यसको व्यवस्थापन कसरी गरिरहनु भएको छ ?
हाम्रो जस्तो देश,जहाँ पहाड र पर्वत छन् । त्यो अनुसार विकास बजेटहरु कम हुने गरेका छन् । हामीले प्राप्त गरेका साधन स्रोतलाई सहि सहि रुपमा प्रयोग गरेर जे परिणाम प्राप्त गर्न खोजेको हो त्यो अनुसार गर्नु पर्दछ भन्ने अभियानकासाथ कार्यक्रम लागू गरेका छौं । त्यसको उदाहरण स्वरुप पहिलो चरणमा शैक्षिक क्षेत्रमा सुधारका कार्यक्रम ल्याएका छौ । जस्तो नेपाल सरकारले विद्यार्थी संख्या एकेखि तीन कक्षामा ४० जना विद्यार्थी हुनुपर्दछ भन्ने नम्न अनुसार टेक्न नसकेपनि एक देखि ३ सम्म कम्तिामा २५ जना विद्यार्थी हुनुपर्ने व्यवस्था गरेका छौं । त्यस्तै कतिपय विद्यालयमा विद्यार्थी धेरै शिक्षक कम र शिक्षक बढि भएको विद्यालयमा विद्यार्थी कम भएको अवस्था छ । यस्ता विद्यालयहरुलाई सरकारी नम्न अनुसार घटुवा गर्ने र दरबन्दी मिलान गर्ने प्रयास थालेका छौं । यद्यपि यो प्रक्रिया टुंगिसकेको अवस्था छैन । यसको अर्थ हाम्रो सिमित साधान स्रोतलाई सहि रुपमा प्रयोग गरौं भन्ने उदेस्यकासाथ काम अघि बढाएका छौं ।
६ स्थानीय तहहरु आर्थिक रुपमा पारदर्शी हुन नसकिरहेको गुनासो आएको छ नि ? तपाई के भन्नुहुन्छ ?
हामीकहाँ अघिल्लो कार्यकालका खर्च गर्ने विधिहरु नजान्दा बेरुजूहरु बढि देखिएको छ । म अध्यक्षमा निर्वाचित भएरु आएपछि बेरुजुलाई कसरी नियन्त्रण गर्ने भन्ने मुख्य विषय बनाएर अघि बढेका छौ. । गत २०७५ मा झण्डै एक करोड बेरुजु निस्किएको देखिएका थियो । यो अन्तिम वर्षसम्म पुग्दा ४करोडसम्म समेत बेरुजु देखिएको छ । तर मैलैचाहि बरुजू क मगर्न प्रयास गरिरहेको छु । कुनै योजना अर्थात शीर्षकमा खर्च गर्दा बेरुजु आउँछ भने तोकिएका कार्यक्रमहरु समेत क्यान्सिल गरौं र बेरुजुको भोलम घटाउँ भनेर काम गरिरहेका छौं ।
७ अबको यहाँको बाँकी कार्यकालमा पर्यटकीय हिसाबले समेत महत्वपूर्ण मानिएको ककनी गाउँपालिकालाई समृद्ध बनाउन के के योजना अघि सार्नुभएको छ ?
हामीले नारामा नै ,समृद्ध ककनीको आधार दिगो विकास पर्यटन र कृषिभ भनेर तीन वटा कुरालाई प्राथमिकतामा राखेका छौं । त्यहि आधारमा पर्यटन र कृषिको विकासका लागि बजेट बिनियोजन गरेका छौं र त्यसलाई दिगो रुपमा अघि बढाउन सकियो भने समृद्ध ककनी निर्माण गर्न सकिन्छ भन्ने उदेश्यकासाथ अघि बढेका छौं र हाम्रो अबको कार्यक्रम त्यसैमा केन्द्रीत हुनेछ ।
अन्त्यमा, पछिल्लो समय ककनी गाउँपालिका राजधानीको फाहोरले प्रभावित हुँदै आएको छ । यसको व्यवस्थापनका लागि गाउँपालिकाले के के कुराहरु अघि सारेको छ ।
निश्चयनै राजधानीबाट आउने फाहोरका कारण ककनी गाउँपालिकाका केही वडाका नागरिक निकै प्रभावित हुँदै आउनु भएको छ । यस विषयमा हामीले नेपाल सरकार र काठमाडौं महानगरपालिकासहित अन्य नगरपालिकाहरुको ध्नाकर्षण गराउका छौ । केही समय अगाडि फोहोर प्रभावित तीन पालिका बसेर पनि सरकारको ध्यानाकर्षण गराएका थियौं । त्यसको परिणाम स्वरुप प्रधानमन्त्रीको सक्रियतामा केही दिन अघि बैठक बसेर यसको दिर्घकालिन समाधान खोज्ने विषयमा संघीय सरकार पनि सकारात्मक भएको छ । आशा गरौ. छिट्टै यो समस्या समाधान हुनेछ र ककनीका प्रभावित जनताले राहत पाउनुहुनेछ ।
